فرهنگستان علوم فرانسه هيأتي شامل چهار دانشمند مشهور فرانسوي  بنام‌هاي بوردا، لاگرانژ،لاپلاس و كوندورسه را در سال 1790 مأمور تعيين يكاي طول كرد. اين هيأت پس از يك سال مطالعه، يك ده ميليونيم فاصله قطب شمال تا خط استوا در نصف‌النهار مبدأ (ربع طول نصف‌النهار مبدأ) را به عنوان تعريف متر انتخاب كرد. اين فاصله طي 9 سال توسط دو منجم فرانسوي، دالامبر و ميشن، بطور دقيق اندازه‌گيري شد ، سپس يك ميله پلاتيني به طول يك متر با حداكثر دقت ممكن در آن زمان ساخته شد. پلاتين به اين علت انتخاب شد كه در برابر خوردگي فوق‌العاده مقاوم است. اين ميله به سال 1800 به عنوان يك استاندارد براي ساختن ساير ميله‌هاي يك متري، به دولت فرانسه عرضه شد. اين ميله در قرن نوزدهم استاندارد متر بود.

بعدها پس از پي بردن به لزوم داشتن يك استاندارد بين‌المللي، استاندارد جديدي كه ميله‌اي از جنس پلاتين و ايريديوم بود ساخته شد. اين ميله در مقابل تغييرات دما كمتر حساس بود. اين استاندارد متر، نمونه بين‌المللي متر ناميده شد. نمونه‌هايي از متر ساخته شده در اختيار كشورهاي عضو سازمان اوزان و مقياس‌ها قرار داده شد.

سنجش‌هاي دقيق بعدي نشان داد كه متر نمونه ساخته شده به اندازه 4-10× 1.8  متر كوتاهتر از ربع طول نصف‌النهار مبدأ است. در نتيجه نمونه متر ساخته شده را به عنوان استاندارد متر در نظر گرفتند و بدين ترتيب ارتباط دقيق آن با نصف‌النهار زمين از بين رفت.

با وجود اين، داشتن يك استاندارد پايدار و سهل‌الوصول در آزمايشگاه، باعث شد تا در سال 1960، متر دوباره تعريف شود. در نتيجه فعاليت‌هاي آلبرت مايكلسن، فيزيكدان آمريكايي ، متر به صورت  طولي  1650763.73 برابر طول موج نور قرمز ـ نارنجي گسيل شده از گاز كريپتون 86 تعريف شد.

البته اين تعريف هم ديري نپاييد كه جاي خود را به تعريف جديد متر داد: « يك متر طول مسيري است كه نور در خلأ در بازه زماني229792458÷1ثانيه طي مي‌كند.»

♣ منابع

ــ مباني فيزيك و مرزهاي نو/ رابرت استولبرگ، فيت هيل/ م. شيباني/انتشارات مدرسه

ــ كتاب كار فيزيك 2 و آزمايشگاه/ پزشپور، خليلي بروجني/ انتشارات فاطمي

ــ فيزيك/ هاليدي، رزنيك، كرين/ مركز نشر دانشگاهي

گردآورنده:حمیدرضا آخوندیان