سابقه‌ي تاريخي مسابقه‌هاي رياضي به سال 1984 ميلادي (1363 شمسي) باز مي‌گردد زماني كه مسابقه‌هاي رياضي دانش‌اموزي در كشور «مجارستان» آغاز شد و پس از آن رفته رفته، كشورهاي ديگر به‌منظور تشويق و ترغيب

دانش‌آموزان به فراگيري رياضيات به برگزاري مسابقه‌هاي رياضي دست زدند تا اين‌كه در سال 1959 ميلادي (1338 شمسي) كشور «روماني» به‌ابتكار برگزاري «اولين المپياد بين‌المللي رياضي» دست زد.

سال 1959 ميلادي (1338 هجري شمسي) «بخارست» پايتخت كشور روماني ميزبان شش كشور اروپاي شرقي (بلوك شرق) به‌عنوان نخستين برگزاركننده‌ي المپياد رياضي بود.كشورهاي «مجارستان», «چكسلواكي», «لهستان», «اتحاد جماهير شوروي», «بلغارستان» و «آلمان شرقي» با مجموع 52 دانش‌آموز در اين دوره از مسابقات شركت كردند.

چهار سال بعد، كشور «يوگسلاوي» و در سال بعد از آن «مغولستان» به اين مسابقات پيوستند. در سال 1965 ميلادي، «فنلاند» نخستين كشور اروپاي غربي بود كه به اين مسابقات ملحق شد.در سال 1967 ميلادي كشورهاي «انگلستان», «سوئد», «فرانسه» و «ايتاليا»، در سال 1969 كشورهاي «بلژيك» و «اتريش,»، در سال 1974 «آمريكا» و در سال 1977 «الجزاير» (به‌عنوان اولين كشور مسلمان) به‌عضويت اين مسابقات درآمدند.در سال 1987، «جمهوري اسلامي ايران» براي اولين بار در بيست و هشتمين دورهِ المپياد رياضي - كه در كشور «كوبا» برگزار شد - شركت نمود. هدف اوليه‌ي مسابقات، تشويق جوانان به مطالعه‌ي رياضي و كشف استعدادهاي درخشان دانش‌آموزان بوده است.

ناگفته نماند كه تا قبل از فروريزي نظام سوسياليستي در كشورهاي بلوك شرق, اين مسابقات، صحنه‌ي نوعي رقابت بين بلوك شرق و غرب نيز بوده است.

كشورهاي بلوك شرق به‌صورت حرفه‌اي با المپياد برخورد داشته‌اند. ليكن پس از تغيير نظام‌هاي سياسي در اين كشورها، امروزه جنبه‌ي علمي بيش‌تر مورد توجه است.

سابقه‌ي تاريخي مسابقه‌هاي رياضي به سال 1984 ميلادي (1363 شمسي) باز مي‌گردد زماني كه مسابقه‌هاي رياضي دانش‌آموزي در كشور «مجارستان» آغاز شد و پس از آن رفته رفته، كشورهاي ديگر به‌منظور تشويق و ترغيب دانش‌آموزان به فراگيري رياضيات به برگزاري مسابقه‌هاي رياضي دست زدند تا اين‌كه در سال 1959 ميلادي (1338 شمسي) كشور «روماني» به‌ابتكار برگزاري «اولين المپياد بين‌المللي رياضي» دست زد.

در اولين المپياد فقط شش كشور حضور داشتند ولي به‌مرور كشورهاي بيش‌تري به المپياد پيوستند. به‌طوري كه در حال حاضر بيش از هشتاد كشور با تيم‌هايي متشكل از شش دانش‌آموز دبيرستاني در المپياد شركت مي‌كنند.

المپياد بين‌المللي رياضي معتبرترين مسابقه بين‌المللي رياضي دانش‌آموزي است.

تاریخچه المپیاد ریاضی در ایران

مسابقه‌هاي رياضي در ایران از اهمیت بالایی برخورداراست.اولين مسابقه‌ي دانش‌آموزي در فروردين 1362 بين دانش‌آموزان برگزيده‌ي سرتاسر كشور برگزار شد.

در سال 1366 تيم شش نفره‌ي ايران به سرپرستي «آقاي دكتر محمد علي نجفي» استاد دانشگاه صنعتي شريف (وزير سابق آموزش و پرورش) در «هاوانا» پايتخت «كوبا» براي نختسين بار در اين المپياد رياضي جهاني شركت كردند.در اين مسابقات - كه با حضور 42 كشور و 243 دانش‌آموز از سراسر جهان برگزار مي‌شد - «ايران» با كسب «يك مدال برنز» توسط «آقاي علي اصغر خانبان»، به مقام بيست و ششم دست يافت. اين نتيجه با توجه با اولين حضور ايران در مسابقات، بسيار عالي و دور از انتظار بود. با موفقيت ايران در اين مسابقات براي اولين بار، كميته‌اي به‌عنوان كميته‌ي برگزاري مسابقات رياضي كشور از «اساتيد دانشگاه»، كارشناسان «دفتر برنامه‌ريزي و تأليف كتب درسي وزارت آموزش و پرورش» و «دبيران كارآزموده‌ي رياضي» تشكيل شد كه مسؤوليت برنامه‌ريزي, طراحي سؤال، برگزاري مسابقات و تشكيل اردوي آمادگي دانش‌آموزان را به‌عهده گرفت.موفقیت تيم‌هاي اعزامي در المپياد بين‌المللي رياضي، موجب رونق اين مسابقات و علاقه‌مندي دانش‌آموزان زيادي به شركت در المپياد ملي رياضي شده است.
شیوه برگزاري مسابقات المپياد بين‌المللي رياضي

بعد از مراسم افتتاحيه با حضور مقامات فرهنگي كشور برگزاركننده, سرپرستان و دانش‌آموزان، مسابقات آغاز مي‌گردد. مسابقات عمدتاً طي «دو روز» و با طرح «سه مسأله» در هر روز به مدت پنج تا شش ساعت برگزار مي‌شود.
قبل از برگزاري امتحان، مسائل به‌رؤيت هيأت‌هاي سرپرستي رسيده و آن‌ها نيز نظر خود را اظهار مي‌دارند. «ترجمه»‌ي صورت مسائل به‌عهده‌ي سرپرستان و «تصحيح اوراق» به‌عهده‌ي مصححيني از بين كشورهاي برگزار‌كننده تعيين است.
در نهايت، با بحث و بررسي بر روي پاسخ مسائل توسط هيأت ژوري و سرپرستان هر تيم، امتياز شركت‌كنندگان مشخص مي‌شود.
در مراسم اختتاميه، اعلام رتبه‌ها به‌ترتيب از انتها تا ابتداي جدول و متناسب با تعداد مدال‌هاي طلا، نقره و برنز دريافتي شركت‌كنندگان صورت مي‌گيرد.
در پايان مراسم، كشور ميزبان سال بعد از كليه‌ي شركت‌كنندگان رسماً دعوت به‌عمل مي‌آورد.
مرسوم است هر كشور كه خواستار شركت و اعزام تيم ملي رياضي خود به اين‌گونه مسابقات است مي‌بايست در سال اول تنها اقدام به اعزام ناظر به اين مسابقات بنمايد.
به كشورهايي كه طي چند دوره شركت مرتباً كم‌ترين امتياز را كسب كنند، اخطار داده مي‌شود.
اجراي بازديدهاي دسته‌جمعي و برنامه‌هاي تفريحي، هنري از ديگر اموري است كه در پايان اين نوع مسابقه‌ها مرسوم است.